Sinds een paar maanden lees ik opnieuw in het Engels. Dat moet geleden zijn van 2007, het jaar waarin “Harry Potter & the Deathly Hallows” verscheen, en ik meer dan wat ook ter wereld wilde weten hoe het verhaal zou aflopen. Wachten op de Nederlandse vertaling – zoals ik bij de voorgaande delen altijd braaf had gedaan – zat er dus niet in. Het was ook geen optie omdat ik verschrikkelijk bang was om voor die tijd spoilers te lezen of te horen, wat de Harry-magie serieus zou verbrodden. En zo werd deel 7 over de beroemdste tovenaar ter wereld het eerste Engelstalige boek dat ik las sinds de lessen Engels in het middelbaar.
Ik had mezelf om één of andere reden altijd wijsgemaakt dat lezen in het Engels vreselijk moeilijk en lastig was, en totaal niet ontspannend. Dat ik er niet ‘slim’ genoeg voor was, dat ook. Maar eigenlijk valt dat best mee. Na het laatste deel van Harry Potter nam ik dit jaar de draad opnieuw op, en sinds ik me deze zomer zonder kleerscheuren en hoofdpijn door “A Little Life” heb weten te ploegen, is mijn zelfvertrouwen wat gegroeid en heb ik de smaak te pakken.
Lezen in een andere taal dan het Nederlands, dat wil ook zeggen dat ik in de bibliotheek al eens op plaatsen kan snuisteren die ik vroeger oversloeg. Al moet ik dat meteen ook weer relativeren, want het Engelstalige aanbod van bib Aarschot is beperkt tot twee kleine rekjes. Anyway, toen ik er onlangs was ging ik uit nostalgie en eerbied (haha) nog eens de ruggen van de Harry Potter-boeken aaien. Daarbij viel mijn oog op onderstaand boekje, dat meteen mee naar huis ging en dat ik op 1 treinrit uitlas:
Het verhaal van J.K Rowling, het brein achter het universum van Hogwarts, is bekend: de Britse zat emotioneel en financieel aan de grond toen ze het eerste boek schreef. Intussen is ze één van de (invloed)rijkste mensen aan de overkant van het kanaal. In 2008 nodigde de prestigieuze Amerikaanse universiteit Harvard haar uit om een speech te komen geven voor de lading studenten die dat jaar afstudeerden. “Very good lives” is de transcriptie van die speech.
J.K wil de studenten trakteren op de belangrijkste dingen die ze geleerd heeft sinds haar eigen afstuderen, 21 jaar eerder. Dat zijn er twee, om precies te zijn.
Ten eerste stipt ze aan dat succes nastreven mooi is, maar dat falen in het leven ook z’n voordelen heeft. 7 jaar na de dag dat ze afstudeerde, is J.K arm (“zo arm als maar mogelijk is in Groot-Brittannië zonder dakloos te zijn”, zo omschrijft ze het zelf). Haar huwelijk is vroegtijdig op de klippen gelopen, ze is een alleenstaande moeder zonder job. Ze heeft niets te verliezen, en dus vindt ze eindelijk de moed om al haar energie te steken in het enige wat er op dat moment nog toe doet: de wereld van Harry Potter vorm geven op papier.
“It is impossible to live without failing at something, unless you live so cautiously that you might as well not have lived at all (…) Failure gave me an inner security that I had never attained by passing examinations. Failure taught me things about myself that I could have learned no other way. I discovered that I had a strong will and more discipline than I had suspected. I also found out that I had friends whose value was truly above the price of rubies.”
Haar tweede stokpaardje: verbeelding. Ze doelt daarbij niet zozeer op verbeelding in de zin van: zotte, magische verhalen over een tovenaar met een missie kunnen bedenken. Het gaat eerder om genoeg verbeelding hebben om je als mens te verplaatsen in iemand anders, ook al heb je daarom niet persé dezelfde ervaringen gedeeld. Nog teveel mensen doen dat niet, zegt ze.
“They choose to remain comfortably within the bounds of their own experience, never troubling to wonder how it would feel to have been born other than they are. They can refuse to hear screams or to peer inside cages; they can close their minds and hearts to any suffering that does not touch them personally; they can refuse to know. I might be tempted to envy people who can live that way, except that I do not think they have any fewer nightmares than I do (…) I think the willfully unimaginative see more monsters. They are more often afraid.”
Rowling wijst de kersvers gediplomeerden tegelijk op hun verantwoordelijkheid. In plaats van hun intelligentie, capaciteiten en status in te zetten om zoveel mogelijk geld te verdienen, kunnen ze die ook aanwenden om wie minder geprivilegieerd is een stem te geven. Een voorrecht en tegelijk een last om te dragen, noemt ze het.
De bottom line van haar speech heeft misschien een hoog “Bond Zonder Naam” gehalte (“een betere wereld begint bij jezelf”, zoiets?), maar ik vond het toch een inspirerende en verfrissende tekst. Zeker in tijden waarin perfectie de norm lijkt, en er in reacties op krantenartikels over langdurig zieken, werklozen of vluchtelingen zo verdomd weinig medemenselijkheid te bespeuren valt. Spijtig dat ze David Cameron al vervangen hebben als premier van Groot-Brittannië, J.K Rowling zou dat anders ook niet slecht gedaan hebben :)
De speech in kwestie werd destijds ook gefilmd. Wie liever kijkt en luistert in plaats van leest, klik hier.
Geen opmerkingen :
Een reactie posten